Alterity, litiozko bateria jasangarrien diseinu eta fabrikazioa

Litiozko baterien fabrikazioaren sektoreak aurrekaririk gabeko bultzada bizi du mundu osoan. Auto elektrikoek, patinete edo motor elektrikoak bezalako mugikortasun modu berriek eta mota ezberdinetako milioika gailu adimendunen fabrikazioak, mota honetako bateriak daramatzatenak, eskaera handia sortzen ari dira.

Gaur egun, batzuek litioa aipatzen dute industriaren "urre" berri gisa. Mundu osoan interes handia dago litiozko bateria-fabrikak ezartzeko, datozen urteetarako aurreikusten den mota horretako ondasunen eskari handiari irtenbidea emateko.

Baina litiozko baterien negozioa, elementu kimikoaren ustiapenaz eta energia elektrikoa biltegiratzeko gelaxketan sartzeaz harago, bateria horiek eta horien osagaiak berrerabiltzean eta birziklatzean ere zentratzen da. Milioika bateriaz desegiteak ingurumenean duen eragina –horien erabilera guztiz optimoa ez denean– herrialde aurreratuenen kezka handia da.

Alterity 'startup'-ak Barakaldoko BIC Ezkerraldean du egoitza, eta 2018ko urrian hasi zuen bere jarduera, litioko bateria jasangarriak eta prestazio handikoak diseinatu eta fabrikatzen. "Bi sektoretan zentratzen gara: patinete, bizikleta eta motorrentzako mugikortasun arina, eta industriaren sektorean ondo kokatuta gaude logistika-plataformetan eta biltegietan erabiltzen diren AGV edo ibilgailu autonomo gidatuentzako baterien fabrikazioan. Nitxo horretan berunezko bateriak ondo kokatuta zeuden, baina litiozkoek prestazio berdinak eskaintzen dituzte, pisu txikiagoarekin, autonomia handiagoarekin eta iraupen handiagoarekin", azaldu du Joseba Villate Alterityko CEOak.

Bizkaiko enpresa gazte honen lana mundu osoko hornitzaile nagusiak erosten dituzten gelaxka elektrikoak diseinatu eta muntatutzea da. "Guk ez ditugu gelaxkak fabrikatzen, ez gara gigafaktoria. Hortik urrun gaude. Horrelako instalazioak muntatzeko behar diren inbertsioak oso altuak dira. Gu bateriaren diseinuaren eta mihiztaduraren arloan gaude. Gelaxkak gure produktuaren zati gisa erosten ditugu eta diseinu propioetan integratzen ditugu", zehaztu du Villatek. Beraz, ez dute inolako loturarik Basquevolt bezalako ekimenekin, Euskadin ibilgailu elektrikoentzako bateriak fabrikatzeko planta bat abian jartzeko euskal proiektua, alegia. Baina, Alterityk aitortu duenez, "merkatua zabaltzea ahalbidetzen duen bateria-fabrika bat abian jartzeko edozein ekimen beti da ongi etorria, batez ere ingurune hurbiletik bultzatzen bada".

Basquevolt bezalako proiektuak errealitate bihurtu arte, litiozko gelaxkak erosteko orduan alderdi garrantzitsu bat, gaur egungo egoera eskasean, 'player' onenak ezagutzea da, eta prezio baxuetan arreta ez jartzea. "Guk gelaxka fabrikatzailerik onenekin, Samsung, LG edo Panasonic bezalako enpresa handiekin lan egitea dugu helburu. Gero, beste konpainia txikiago batzuk daude, CATL kasu, eta, gero, merkatu beltz bat, marka handiko gelaxkak prezio baxuetan dituena, baina jatorria argi ez daukana", esan dute Alteritykoek.

Alterityn aurrera eraman dituzten proiektuen artean patinete, bizikleta eta motor elektrikoentzako baterien diseinua dago. Industrian gehiago zentratuz, Espainiako enpresek fabrikatutako AGV ibilgailuentzako bateriak diseinatzen ari dira. Proiektu berritzaileak ere egin dituzte, hala nola biltegietako lanpostu mugikor bati bateria bat jartzea, konpainiako CEOak azpimarratu duenez: "Gurpildun lan-mahai bat da, ordenagailu batekin eta inprimagailu batekin. Lehen berunezko bateria batekin konektatuta zegoen, baina ez zuen langile batekin lan txanda bat mantentzeko gaitasunik. Litiozko bateriarekin txanda hori gainditzen da eta erabiltzen jarrai daiteke. Azkenean, litiozko bateriek lehen pentsaezina zen independentzia ematen dizute".

Diseinatzen dituzten baterien erabilera egokiaz harago, Bizkaiko 'startup'-etik azpimarratzen dutenez, garrantzitsua da beren negozio-ereduari alderdi jasangarri bat eskaintzea, gelaxkak berrerabiliz. "Gure baterien alderdi interesgarri bat da, ematen diegun lehen bizitza horretaz gain, berfabrikazio bati begira diseinatzen ditugula. Bateria batek ez badu funtzionatzen, helburua da ez botatzea, baizik eta gelaxkak aldatzea, ahalik eta pieza gehien berrerabiltzea, ekonomia zirkular batean sartzeko. Gure bezeroari kostu bat aurrezten diogu, berfabrikatuta ateratzen den bateria merkeagoa delako, eta, bestalde, ingurumenari eta jasangarritasunari laguntzen ari gara, lehengaietan eta baliabideetan aurreztuz".

Izan ere, bateria batek edo bere gelaxkak bigarren bizitza bat izan dezakete, bere hasierako erabileretatik haratago. Auto bateko bateriako gelaxkak eguzki energiarako gordetzeko 'backup' gisa erabil daitezke. Ordu asko irauten ez digun telefono mugikor baten bateria hilabeteetan zehar led argi bat elikatzeko erabil daiteke. Joseba Villateren iritziz, "egokiena bateria horri bigarren bizitza bat ematea da, lehenengoarekin zerikusirik ez duen erabilgarritasunerako. Horregatik, gure diseinuetan iraunkortasuna dugu presente, karbono-aztarna murrizteko, bizi-zikloa optimizatzeko eta behar dudan % 80a ematen ez didanean botatzea ez pentsatzeko".

Etorkizunari begira, konpainia horren erronkak negozio-ildo berriak irekitzea dira, eta horien artean daude cobot edo IoT sistemetarako bateriak diseinatzea. Beste erronka bat litzateke material edo teknologia berrien abantailak aztertzeari uko ez egitea, hala nola kobaltoa, grafenoa, egoera solidoko bateriak edo supergaitzaileak. "Gure talde teknikoak material berri horietara eta ezartzen diren eskakizunetara egokitzeko lanean jarraituko du", ondorioztatu du Alterityko CEOk.

SPRI Taldeak laguntza integralaren bidez berrikuntza, ekintzailetza eta barne-ekintzailetza laguntzen ditu, ideiak merkatura modu arrakastatsuan irits daitezen. Informazio gehiago esteka honetan.